Emocje destrukcyjne, eBooks txt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dialog naukowy z udzia�emDalajlamyspisany przezDaniela Golemanaautora INTELIGENCJI EMOCJONALNEJDialog naukowy z udzia�emDalajlamyspisany przezDaniela Golemanaautora INTELIGENCJI EMOCJONALNEJPrzek�ad Andrzej JankowskiDOM WYDAWNICZY REBIS Pozna� 2004Tytu� orygina�u Destructive Emotions: A Scientific Dialogue with the Dalai LamaCopyright � 2003 by The Mind and Life InstitutePublished by arrangement with Bantam Books,an imprint of The Bantam Doubleday Dell Publishing Group,a division of Random House, Inc. Ali rights reservedTranslation copyright � 2003by REBIS Publishing House Ltd.,Pozna�KonsultanciJacek KrygAnna LewandowskaRedaktor Ma�gorzata Chwa�ekOpracowanie graficzne i projekt ok�adki Zbigniew MielnikFotografia na IV str. ok�adki � The Mind and Life InstituteWydanie I (dodruk)ISBN 83-7301-377-6Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o.ul. �migrodzka 41/49, 60-171 Pozna�tel. 867-47-08, 867-81-40; fax 867-37-74e-mail: rebis@rebis.com.plwww.rebis.com.plPami�ciFrancisca Vareli7 wrze�nia 1950-28 maja 2001Dzie� dobry, drogi przyjacielu. Uwa�am Ci� za duchowego brata. Bardzo nam Ciebie brakuje. Chc� zatem wyrazi� g��bok� wdzi�czno�� za Tw�j wielki wk�ad w nauk�, zw�aszcza neurobiologi� i nauk� o umy�le, a tak�e w nasz dialog mi�dzy nauk� i my�l� buddyjsk�. Nigdy o tym nie zapomnimy. Zawsze b�d� Ci� pami�ta�.Dalajlama12 maja 2001, pozdrawiaj�c przez prywatne ��cze Web TV z Madison w stanie Wisconsin Francisca Varelc, ogl�daj�cego go z ��ka w swoim paryskim mieszkaniu, gdzie szesna�cie dni p�niej zmar�.rSPIS TRE�CISpis tre�ci 7Przedmowa 9Wst�p 13WSPӣPRACA NAUKOWA 23Rozdzia� 1: Lama w laboratorium 25Rozdzia� 2: Naukowiec 61DZIE� PIERWSZY:Jakie s� emocje destrukcyjne? 83Rozdzia� 3: Z zachodniego punktu widzenia 85Rozdzia� 4: Psychologia buddyjska 123Rozdzia� 5: Anatomia przypad�o�ci umys�u 144DZIE� DRUGI:Uczucia w �yciu codziennym 185Rozdzia� 6: Uniwersalno�� emocji 187Rozdzia� 7: Piel�gnowanie r�wnowagi emocjonalnej 240DZIE� TRZECI:Wgl�d w m�zg 267Rozdzia� 8: Neurobiologia emocji 269Rozdzia� 9: Nasze mo�liwo�ci przemiany 305PRZEDMOWADZIE� CZWARTYOpanowanie umiej�tno�ci emocjonalnych 347Rozdzia� 10: Wp�yw kultury 349Rozdzia� 11: Nauczanie dobroci serca 376Rozdzia� 12: Pobudzanie wsp�czucia 408Dzie� pi�tyPowody do optymizmu � 439Rozdzia� 13: Naukowe badania �wiadomo�ci 441Rozdzia� 14: Proteuszowy m�zg 481Pos�owie 508Przypisy 524Uczestnicy 537Podzi�kowania 539Indeks 559THE DALAI LAMAEmocje destrukcyjne s� �r�d�em wielu ludzkich cierpie�, poniewa� nienawi�� rodzi przemoc, a po��danie prowadzi do uzale�nienia. Jednym z podstawowych obowi�zk�w os�b troszcz�cych si� o dobro innych jest zmniejszenie ponoszonych przez nas koszt�w takich niekontrolowanych emocji. Uwa�am, �e zar�wno buddyzm, jak i nauka maj� w tym wzgl�dzie du�o do zaoferowania.Buddyzm i nauka nie reprezentuj� przeciwnych punkt�w widzenia; s� one raczej r�nymi drogami prowadz�cymi do tego samego celu: poszukiwania prawdy. W kszta�ceniu buddyjskim zasadnicz� rol� odgrywa badanie rzeczywisto�ci, a nauka proponuje w�asne sposoby prowadzenia tych bada�. Chocia� zadania nauki mog� r�ni� si� od zada� buddyzmu, obie te drogi poszukiwania prawdy poszerzaj� nasz� wiedz� o �wiecie i jego zrozumienie.Dialog mi�dzy nauk� i buddyzmem jest rozmow�, w kt�rej ka�da ze stron uwa�nie wys�uchuje drugiej. My, buddy�ci, mo�emy wykorzysta� odkrycia nauki dla pog��bienia naszego zrozumienia �wiata, w kt�rym �yjemy. Uczeni natomiast zdo�aj� by� mo�e spo�ytkowa� pewne spostrze�enia poczynione przez buddyst�w. Jest wiele dziedzin, w kt�rych buddyzm przyczyni� si� mo�e do naukowego zrozumienia rzeczywisto�ci, a rozmowy o umy�le i �yciu skupiaj� si� na kilku z nich.Buddyzm rozwija na przyk�ad od wieluset lat nauk� o pracy umys�u, kt�r� interesuj� si� badacze z zakresu psychologii poznawczej i neurobiologii, a tak�e naukowcy zajmuj�cy si� emocjami. Wzbogacaona w znacz�cy spos�b ich zrozumienie tych zjawisk. Nasze dyskusje natchn�y kilku naukowc�w nowymi pomys�ami bada� w ich dziedzinach.Z drugiej strony, buddyzm te� mo�e skorzysta� ze zdobyczy nauki. Cz�sto m�wi�, �e je�li nauka stwierdza fakty, kt�re k��c� si� ze stanowiskiem buddyzmu, to musi on odpowiednio zmieni� swoje stanowisko. Powinni�my zawsze przyjmowa� punkt widzenia zgodny z faktami. Je�li po zbadaniu sprawy stwierdzimy, �e istniej� dowody na przyj�cie odmiennego punktu widzenia, to powinni�my si� z tym pogodzi�. Trzeba jednak przeprowadzi� wyra�ne rozr�nienie mi�dzy tym, czego nauka nie stwierdza, a tym, co zgodnie z jej stwierdzeniami nie istnieje. To, co wedle stwierdze� nauki nie istnieje, powinni�my wszyscy uwa�a� za nie istniej�ce, ale co�, czego nauka po prostu nie stwierdza, jest zupe�nie inn� spraw�. Przyk�adem czego� takiego jest �wiadomo��. Chocia� obdarzone czuciem istoty, w��cznie z lud�mi, do�wiadczaj� �wiadomo�ci, nadal nie wiemy, czym w rzeczywisto�ci ona jest, jak funkcjonuje ani jaka jest jej natura.We wsp�czesnym spo�ecze�stwie nauka sta�a si� g��wnym motorem rozwoju ludzi i ca�ego naszego globu. Innowacje naukowe i technologiczne doprowadzi�y do wielkiego post�pu materialnego. Nauka, podobnie jak w przesz�o�ci religia, nie daje jednak odpowiedzi na wszystkie pytania. Im bardziej gonimy za udogodnieniami materialnymi, ignoruj�c zadowolenie, kt�re bierze si� z rozwoju wewn�trznego, tym szybciej w naszych spo�eczno�ciach zanikaj� warto�ci etyczne. W konsekwencji wszyscy kiedy� staniemy si� nieszcz�liwi, bo kiedy w ludzkich sercach zabraknie sprawiedliwo�ci i uczciwo�ci, pierwsi ucierpi� na tym s�abi, a urazy b�d�ce wynikiem takiej nier�wno�ci odczuj� wszyscy na w�asnej sk�rze.Wraz ze stale rosn�cym wp�ywem nauki na nasze �ycie coraz wi�ksz� rol� do odegrania maj� religia i duchowo��, kt�re przypominaj� nam o naszym cz�owiecze�stwie. Musimy zr�wnowa�y� post�p naukowy i materialny poczuciem odpowiedzialno�ci, kt�re p�ynie z rozwoju wewn�trznego. Dlatego w�a�nie uwa�am, �e ten dialog mi�dzy religi� i nauk� jest wa�ny, �e mo�e doprowadzi� do osi�gni��, kt�re stan� si� dobrodziejstwem dla ludzko�ci.Je�li chodzi o problemy powodowane przez nasze destrukcyjne emocje, to buddyzm ma nauce du�o do powiedzenia. G��wnym celem praktyk buddyjskich jest zmniejszenie sity dzia�ania tych emocji. W tym wzgl�dzie buddyzm ma do zaproponowania szeroki wachlarz spostrze�e� i uwag teoretycznych oraz metod do zastosowania w praktyce. Je�li badania naukowe wyka��, �e kt�ra� z tych metod jest u�yteczna, to istniej� wszelkie podstawy do tego, aby postara� si� udost�pni� je wszystkim, bez wzgl�du na to, czy interesuje ich buddyzm czy nie.Taka w�a�nie ocena naukowa by�a jednym z wynik�w naszego dialogu. Mi�o mi powiedzie�, �e dyskusja o umy�le i �yciu zrelacjonowana w niniejszej ksi��ce by�a czym� wi�cej ni� tylko wymian� pogl�d�w mi�dzy nauk� i buddyzmem. Naukowcy bior�cy w niej udzia� posun�li si� o krok dalej i rozpocz�li programy bada� metod buddyjskich, kt�re mog� pom�c wszystkim radzi� sobie z destrukcyjnymi emocjami.Zapraszam wszystkich Czytelnik�w tej ksi��ki do wzi�cia udzia�u w naszych badaniach przyczyn emocji destrukcyjnych i �rodk�w zaradczych oraz do zastanowienia si� nad wieloma postawionymi tu pytaniami, kt�re maj� dla nas wszystkich ogromne znaczenie. Mam nadziej�, �e ta wymiana pogl�d�w mi�dzy nauk� i buddyzmem oka�e si� dla Was r�wnie stymuluj�ca jak dla mnie.28 sierpnia 2002WST�PWYZWANIE DLA LUDZKO�CIMarzec 2000 roku, kiedy rozegra�y si� opisane tu wydarzenia, i uko�czenie tej ksi��ki jesieni� 2001 roku dzieli niewiele czasu, ale w jak�e odmiennych byli�my wtedy nastrojach. Gdy prowadzili�my dialog, na kt�rym koncentruje si� niniejsza relacja, �wiat �egna� z ulg� okropie�stwa dwudziestego wieku i wielu z nas patrzy�o z nadziej� w przysz�o�� ludzko�ci. Potem dosz�o do tragedii wrze�nia 2001 roku, kt�re ukaza�y nam jaskrawo, �e wyrachowana nieludzko��, i to na du�� skal�, bynajmniej nie sta�a si� z�ym wspomnieniem z przesz�o�ci.Chocia� przera�aj�ce, te barbarzy�skie czyny s� ty�ko nowym epizodem w p�yn�cym przez dzieje strumieniu bezlitosnego okrucie�stwa, w kt�rym nienawi�� popycha ludzi do u�miercania rzeczywistych i wyimaginowanych wrog�w. Ze wszystkich destrukcyjnych emocji ta w�a�nie bezwzgl�dna nienawi�� wybija si� na plan pierwszy i jest najbardziej niepokoj�cym elementem ludzkiej psychiki. Przez wi�kszo�� czasu ta barbarzy�ska cecha pozostaje w ukryciu, czaj�c si� gdzie� w zakamarkach naszej zbiorowej �wiadomo�ci i czekaj�c na sposobno��, aby ujawni� si� w ca�ej, budz�cej groz� okaza�o�ci. Ta okropna nienawi�� b�dzie nieuchronnie wkracza�a na scen� dziej�w, dop�ki - podobnie jak w odniesieniu do ca�ej reszty destrukcyjnych emocji - nie zrozumiemy, jakie s� jej korzenie i nie znajdziemy sposob�w poskromienia okrucie�stwa.To powszechne wyzwanie dla ludzko�ci jest sednem tej ksi��ki, dokumentuj�cej wsp�prac� Dalajlamy z grup� naukowc�w w celu zrozumienia destrukcyjnych emocji i przeciwdzia�ania im. Naszym zadaniem nie by�o odkrycie, jak destrukcyjne impulsy jednostki przek�adaj� si� na dzia�ania zbiorowe ani w jaki spos�b niesprawiedliwo�� - albo przekonanie, �e jest si� jej ofiar� - prowadzi do tworzenia propaguj�cych nienawi�� ideologii. Zamiast tego zaj�li�my si�bardziej podstawowym poziomem, badaj�c, jak destrukcyjne emocje czyni� spustoszenie w ludzkim umy�le i sercu, i zastanawiaj�c si�, co mo�emy zrobi�, aby przeciwdzia�a� tej niebezpiecznej cesze naszej zbiorowej natury. Oczywi�cie robili�my to wsp�lnie z Dalajlam�, kt�rego �ycie jest lekcj� pogl�dow� na temat radzenia sobie z niesprawiedliwo�ci� historyczn�.W buddyzmie od dawna wskazuje si�, �e rozpoznawanie i przekszta�canie destrukcyjnych emocji le�y u podstaw �wicze� duchowych; niekt�rzy utrzymuj� naw... [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl upanicza.keep.pl
Dialog naukowy z udzia�emDalajlamyspisany przezDaniela Golemanaautora INTELIGENCJI EMOCJONALNEJDialog naukowy z udzia�emDalajlamyspisany przezDaniela Golemanaautora INTELIGENCJI EMOCJONALNEJPrzek�ad Andrzej JankowskiDOM WYDAWNICZY REBIS Pozna� 2004Tytu� orygina�u Destructive Emotions: A Scientific Dialogue with the Dalai LamaCopyright � 2003 by The Mind and Life InstitutePublished by arrangement with Bantam Books,an imprint of The Bantam Doubleday Dell Publishing Group,a division of Random House, Inc. Ali rights reservedTranslation copyright � 2003by REBIS Publishing House Ltd.,Pozna�KonsultanciJacek KrygAnna LewandowskaRedaktor Ma�gorzata Chwa�ekOpracowanie graficzne i projekt ok�adki Zbigniew MielnikFotografia na IV str. ok�adki � The Mind and Life InstituteWydanie I (dodruk)ISBN 83-7301-377-6Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o.ul. �migrodzka 41/49, 60-171 Pozna�tel. 867-47-08, 867-81-40; fax 867-37-74e-mail: rebis@rebis.com.plwww.rebis.com.plPami�ciFrancisca Vareli7 wrze�nia 1950-28 maja 2001Dzie� dobry, drogi przyjacielu. Uwa�am Ci� za duchowego brata. Bardzo nam Ciebie brakuje. Chc� zatem wyrazi� g��bok� wdzi�czno�� za Tw�j wielki wk�ad w nauk�, zw�aszcza neurobiologi� i nauk� o umy�le, a tak�e w nasz dialog mi�dzy nauk� i my�l� buddyjsk�. Nigdy o tym nie zapomnimy. Zawsze b�d� Ci� pami�ta�.Dalajlama12 maja 2001, pozdrawiaj�c przez prywatne ��cze Web TV z Madison w stanie Wisconsin Francisca Varelc, ogl�daj�cego go z ��ka w swoim paryskim mieszkaniu, gdzie szesna�cie dni p�niej zmar�.rSPIS TRE�CISpis tre�ci 7Przedmowa 9Wst�p 13WSPӣPRACA NAUKOWA 23Rozdzia� 1: Lama w laboratorium 25Rozdzia� 2: Naukowiec 61DZIE� PIERWSZY:Jakie s� emocje destrukcyjne? 83Rozdzia� 3: Z zachodniego punktu widzenia 85Rozdzia� 4: Psychologia buddyjska 123Rozdzia� 5: Anatomia przypad�o�ci umys�u 144DZIE� DRUGI:Uczucia w �yciu codziennym 185Rozdzia� 6: Uniwersalno�� emocji 187Rozdzia� 7: Piel�gnowanie r�wnowagi emocjonalnej 240DZIE� TRZECI:Wgl�d w m�zg 267Rozdzia� 8: Neurobiologia emocji 269Rozdzia� 9: Nasze mo�liwo�ci przemiany 305PRZEDMOWADZIE� CZWARTYOpanowanie umiej�tno�ci emocjonalnych 347Rozdzia� 10: Wp�yw kultury 349Rozdzia� 11: Nauczanie dobroci serca 376Rozdzia� 12: Pobudzanie wsp�czucia 408Dzie� pi�tyPowody do optymizmu � 439Rozdzia� 13: Naukowe badania �wiadomo�ci 441Rozdzia� 14: Proteuszowy m�zg 481Pos�owie 508Przypisy 524Uczestnicy 537Podzi�kowania 539Indeks 559THE DALAI LAMAEmocje destrukcyjne s� �r�d�em wielu ludzkich cierpie�, poniewa� nienawi�� rodzi przemoc, a po��danie prowadzi do uzale�nienia. Jednym z podstawowych obowi�zk�w os�b troszcz�cych si� o dobro innych jest zmniejszenie ponoszonych przez nas koszt�w takich niekontrolowanych emocji. Uwa�am, �e zar�wno buddyzm, jak i nauka maj� w tym wzgl�dzie du�o do zaoferowania.Buddyzm i nauka nie reprezentuj� przeciwnych punkt�w widzenia; s� one raczej r�nymi drogami prowadz�cymi do tego samego celu: poszukiwania prawdy. W kszta�ceniu buddyjskim zasadnicz� rol� odgrywa badanie rzeczywisto�ci, a nauka proponuje w�asne sposoby prowadzenia tych bada�. Chocia� zadania nauki mog� r�ni� si� od zada� buddyzmu, obie te drogi poszukiwania prawdy poszerzaj� nasz� wiedz� o �wiecie i jego zrozumienie.Dialog mi�dzy nauk� i buddyzmem jest rozmow�, w kt�rej ka�da ze stron uwa�nie wys�uchuje drugiej. My, buddy�ci, mo�emy wykorzysta� odkrycia nauki dla pog��bienia naszego zrozumienia �wiata, w kt�rym �yjemy. Uczeni natomiast zdo�aj� by� mo�e spo�ytkowa� pewne spostrze�enia poczynione przez buddyst�w. Jest wiele dziedzin, w kt�rych buddyzm przyczyni� si� mo�e do naukowego zrozumienia rzeczywisto�ci, a rozmowy o umy�le i �yciu skupiaj� si� na kilku z nich.Buddyzm rozwija na przyk�ad od wieluset lat nauk� o pracy umys�u, kt�r� interesuj� si� badacze z zakresu psychologii poznawczej i neurobiologii, a tak�e naukowcy zajmuj�cy si� emocjami. Wzbogacaona w znacz�cy spos�b ich zrozumienie tych zjawisk. Nasze dyskusje natchn�y kilku naukowc�w nowymi pomys�ami bada� w ich dziedzinach.Z drugiej strony, buddyzm te� mo�e skorzysta� ze zdobyczy nauki. Cz�sto m�wi�, �e je�li nauka stwierdza fakty, kt�re k��c� si� ze stanowiskiem buddyzmu, to musi on odpowiednio zmieni� swoje stanowisko. Powinni�my zawsze przyjmowa� punkt widzenia zgodny z faktami. Je�li po zbadaniu sprawy stwierdzimy, �e istniej� dowody na przyj�cie odmiennego punktu widzenia, to powinni�my si� z tym pogodzi�. Trzeba jednak przeprowadzi� wyra�ne rozr�nienie mi�dzy tym, czego nauka nie stwierdza, a tym, co zgodnie z jej stwierdzeniami nie istnieje. To, co wedle stwierdze� nauki nie istnieje, powinni�my wszyscy uwa�a� za nie istniej�ce, ale co�, czego nauka po prostu nie stwierdza, jest zupe�nie inn� spraw�. Przyk�adem czego� takiego jest �wiadomo��. Chocia� obdarzone czuciem istoty, w��cznie z lud�mi, do�wiadczaj� �wiadomo�ci, nadal nie wiemy, czym w rzeczywisto�ci ona jest, jak funkcjonuje ani jaka jest jej natura.We wsp�czesnym spo�ecze�stwie nauka sta�a si� g��wnym motorem rozwoju ludzi i ca�ego naszego globu. Innowacje naukowe i technologiczne doprowadzi�y do wielkiego post�pu materialnego. Nauka, podobnie jak w przesz�o�ci religia, nie daje jednak odpowiedzi na wszystkie pytania. Im bardziej gonimy za udogodnieniami materialnymi, ignoruj�c zadowolenie, kt�re bierze si� z rozwoju wewn�trznego, tym szybciej w naszych spo�eczno�ciach zanikaj� warto�ci etyczne. W konsekwencji wszyscy kiedy� staniemy si� nieszcz�liwi, bo kiedy w ludzkich sercach zabraknie sprawiedliwo�ci i uczciwo�ci, pierwsi ucierpi� na tym s�abi, a urazy b�d�ce wynikiem takiej nier�wno�ci odczuj� wszyscy na w�asnej sk�rze.Wraz ze stale rosn�cym wp�ywem nauki na nasze �ycie coraz wi�ksz� rol� do odegrania maj� religia i duchowo��, kt�re przypominaj� nam o naszym cz�owiecze�stwie. Musimy zr�wnowa�y� post�p naukowy i materialny poczuciem odpowiedzialno�ci, kt�re p�ynie z rozwoju wewn�trznego. Dlatego w�a�nie uwa�am, �e ten dialog mi�dzy religi� i nauk� jest wa�ny, �e mo�e doprowadzi� do osi�gni��, kt�re stan� si� dobrodziejstwem dla ludzko�ci.Je�li chodzi o problemy powodowane przez nasze destrukcyjne emocje, to buddyzm ma nauce du�o do powiedzenia. G��wnym celem praktyk buddyjskich jest zmniejszenie sity dzia�ania tych emocji. W tym wzgl�dzie buddyzm ma do zaproponowania szeroki wachlarz spostrze�e� i uwag teoretycznych oraz metod do zastosowania w praktyce. Je�li badania naukowe wyka��, �e kt�ra� z tych metod jest u�yteczna, to istniej� wszelkie podstawy do tego, aby postara� si� udost�pni� je wszystkim, bez wzgl�du na to, czy interesuje ich buddyzm czy nie.Taka w�a�nie ocena naukowa by�a jednym z wynik�w naszego dialogu. Mi�o mi powiedzie�, �e dyskusja o umy�le i �yciu zrelacjonowana w niniejszej ksi��ce by�a czym� wi�cej ni� tylko wymian� pogl�d�w mi�dzy nauk� i buddyzmem. Naukowcy bior�cy w niej udzia� posun�li si� o krok dalej i rozpocz�li programy bada� metod buddyjskich, kt�re mog� pom�c wszystkim radzi� sobie z destrukcyjnymi emocjami.Zapraszam wszystkich Czytelnik�w tej ksi��ki do wzi�cia udzia�u w naszych badaniach przyczyn emocji destrukcyjnych i �rodk�w zaradczych oraz do zastanowienia si� nad wieloma postawionymi tu pytaniami, kt�re maj� dla nas wszystkich ogromne znaczenie. Mam nadziej�, �e ta wymiana pogl�d�w mi�dzy nauk� i buddyzmem oka�e si� dla Was r�wnie stymuluj�ca jak dla mnie.28 sierpnia 2002WST�PWYZWANIE DLA LUDZKO�CIMarzec 2000 roku, kiedy rozegra�y si� opisane tu wydarzenia, i uko�czenie tej ksi��ki jesieni� 2001 roku dzieli niewiele czasu, ale w jak�e odmiennych byli�my wtedy nastrojach. Gdy prowadzili�my dialog, na kt�rym koncentruje si� niniejsza relacja, �wiat �egna� z ulg� okropie�stwa dwudziestego wieku i wielu z nas patrzy�o z nadziej� w przysz�o�� ludzko�ci. Potem dosz�o do tragedii wrze�nia 2001 roku, kt�re ukaza�y nam jaskrawo, �e wyrachowana nieludzko��, i to na du�� skal�, bynajmniej nie sta�a si� z�ym wspomnieniem z przesz�o�ci.Chocia� przera�aj�ce, te barbarzy�skie czyny s� ty�ko nowym epizodem w p�yn�cym przez dzieje strumieniu bezlitosnego okrucie�stwa, w kt�rym nienawi�� popycha ludzi do u�miercania rzeczywistych i wyimaginowanych wrog�w. Ze wszystkich destrukcyjnych emocji ta w�a�nie bezwzgl�dna nienawi�� wybija si� na plan pierwszy i jest najbardziej niepokoj�cym elementem ludzkiej psychiki. Przez wi�kszo�� czasu ta barbarzy�ska cecha pozostaje w ukryciu, czaj�c si� gdzie� w zakamarkach naszej zbiorowej �wiadomo�ci i czekaj�c na sposobno��, aby ujawni� si� w ca�ej, budz�cej groz� okaza�o�ci. Ta okropna nienawi�� b�dzie nieuchronnie wkracza�a na scen� dziej�w, dop�ki - podobnie jak w odniesieniu do ca�ej reszty destrukcyjnych emocji - nie zrozumiemy, jakie s� jej korzenie i nie znajdziemy sposob�w poskromienia okrucie�stwa.To powszechne wyzwanie dla ludzko�ci jest sednem tej ksi��ki, dokumentuj�cej wsp�prac� Dalajlamy z grup� naukowc�w w celu zrozumienia destrukcyjnych emocji i przeciwdzia�ania im. Naszym zadaniem nie by�o odkrycie, jak destrukcyjne impulsy jednostki przek�adaj� si� na dzia�ania zbiorowe ani w jaki spos�b niesprawiedliwo�� - albo przekonanie, �e jest si� jej ofiar� - prowadzi do tworzenia propaguj�cych nienawi�� ideologii. Zamiast tego zaj�li�my si�bardziej podstawowym poziomem, badaj�c, jak destrukcyjne emocje czyni� spustoszenie w ludzkim umy�le i sercu, i zastanawiaj�c si�, co mo�emy zrobi�, aby przeciwdzia�a� tej niebezpiecznej cesze naszej zbiorowej natury. Oczywi�cie robili�my to wsp�lnie z Dalajlam�, kt�rego �ycie jest lekcj� pogl�dow� na temat radzenia sobie z niesprawiedliwo�ci� historyczn�.W buddyzmie od dawna wskazuje si�, �e rozpoznawanie i przekszta�canie destrukcyjnych emocji le�y u podstaw �wicze� duchowych; niekt�rzy utrzymuj� naw... [ Pobierz całość w formacie PDF ]